İçindekiler
Tarihsel eleştiri teorisi nedir? hakkında kısa özet bilgi
Eseri, özellikle önceki yıllarda yazılanları, eserin yazıldığı dönemin tüm dönemlerini anlamak ve tahlil edebilmek için; Eser yazıldıktan sonra eserle ilgili önceki gelişmelerin ve eserle ilgili her faktörün değerlendirilmesine dayalı bir görüştür.
eserin tarihsel gelişimi içerisinde toplumsal, siyasal, ekonomik, kültürel vb. Hangilerinin nasıl yorumlandığını anlamaya çalışmak edebiyat tarihinde kullanılan bir yöntemdir. Tek bir edebî eseri anlamak için tarihsel yöntemin kullanılması, başlı başına bir teori olmaktan çok ihtiyaç duyulduğunda başvurulacak bir yöntem olarak metin çözümlemelerinde uygulanmaktadır. Divan edebiyatı tenkid yöntemlerinin önemli bir bölümünü tarih tenkidi teorisine dahil etmek mümkündür. Klasisizm, romantizm ve gerçekçilik gibi edebi akımlardan etkilenen eleştirmenler, tarihsel gelişimin önemi üzerinde birleşirler.
Tarihsel eleştirinin önemli özellikleri
- Edebiyat ve sanat, ortaya çıktığı tarihi koşulların, çevrenin ve yerin ürünüdür.
- Eseri yazıldığı dönemin şartlarından anlamak mümkündür.
- Yapılacak ilk şey, metnin orijinal kopyasına erişmektir. Bu mümkün değilse aslına en yakın nüshayı bulmak, farklı nüshalar varsa mukayese yaparak gerçeğe en yakınını bulmak, dil ve anlatımı incelemek ve gerekirse metni düzeltmek gerekir.
- Tarihsel eleştiri, biyografiye geniş yer verir. Sanatçının içinde yaşadığı sosyal hayat, tarihi şartlar, yaşadığı çevre ve sanat ortamının özellikleri çok önemlidir.
- Sanatın hangi dönemde, hangi ortamlarda, ne tür fantazi ve sembolizm sistemlerinde anlaşıldığı tarih eleştirisi için çok önemli bir konudur.
- Tarih eleştirisi, metinler arası ilişkilerde günümüzdekine benzer bir yönteme sahiptir. Eser, kendisinden önce, döneminde ve sonrasında gelen eserlerle kıyaslandığında ister istemez metinsel bir ilişki olacaktır. Yukarıdaki görüşlerin edebi değer standartları arayışımızda bir başlangıç noktası olduğunu tekrar söylemeliyiz. Bu bilgi, zamansal evrimin nasıl çalışılacağı hakkında bir fikir verir. Zaman zaman bir iş görüşmesi veya bir işte kullanılan teknik, okuyucu veya baskı sırasına göre belirli bir öğenin ilk kullanıcısı, kronoloji bilgisi gerektirir. İlk edebî roman, ilk psikolojik roman, ilk köy romanı, ilk tarihî roman, ilk özgün tiyatro gibi tespitler temkinli olunması gereken varsayımlar olmakla birlikte tercih sebebidir. Seçimin doğru olup olmadığı açısından kronoloji büyük önem taşımaktadır.
Not 2: Edebiyat tarihi olarak kabul edilen sistemin ortaya çıkmasında tarih eleştirisinin çok önemli bir rolü vardır. Edebiyat mesleğini araştırmak denince akla ilk gelen edebiyat tarihidir. Edebiyat tarihi, yüzyıllardır edebiyat sanatını bilimsel yöntemlerle inceleyen en önemli dallardan biri olarak bilinmektedir. Sanat tarihi, dinler tarihi, İslam tarihi, iktisat tarihi, sosyoloji tarihi, edebiyat tarihi gibi ortak ilgi alanları sınırlı konunun kronolojik incelemesidir.
(“edebi kuramlar”)
- Kategori numarasını yanlış girdiniz veya seçtiğiniz kategoride makale yok!
“Mısır Edebiyatının Yansıma Teorileri”