Osmanlı Devleti’nde Tanzimat edebî döneminin son yıllarında milliyetçilik ve Türklük anlayışının gelişmesi, Türk edebiyatında uzun süre varlığını sürdürecek bir millî edebiyat anlayışını ortaya koymaktadır. Osmanlı Devleti’nde Milli Edebiyatı Anlamak II. Meşrutiyetin ilanından sonra Ali Kanib’in “Genç Kalemler Dergisi” etrafında birleşen üslubu, Ömer Seyfüddin ve Ziya Gökalp gibi önemli isimlerin yapıtlarıyla sistemli bir sanat anlayışı haline geldi. “Yeni Bir Dil” başlıklı yazıda görüşlerini yayımlayan Milli Edebiyat Hareketi sanatçılarının amacı, “yeni bir dille söylenen milli bir edebiyat”tır. Bu dönemin sanatçıları ulusal meselelere, toplumun ve ülkenin sorunlarına odaklandılar. Sade ve süssüz bir Türkçe yazarak konuşulan Türkçeyi yazı diline çevirmişler, eserlerinde Anadolu’yu ve Anadolu insanının hayatını ele almışlardır. Bu anlayışa sahip şairler şiirlerini hece ölçüsüyle yazmışlar ve şiirlerinde koşma gibi nazım şekillerini kullanmışlardır.
Omar Seif El-Din, Ali Kanib Methoud ve Zia Kokalp tarafından yönetildi. Ömer Seftin, Genç Kalemler dergisinde yayınlanan “Yeni Bir Dil” başlıklı yazısında şu ilkeleri savundu:
Ulusal dil, ulusal kalkınmanın temelidir.
* Yazı dili İstanbul Türkçesi esas alınmalıdır.
* Yabancı kelimeler dilimizde okunduğu gibi yazılmalıdır.
* Konuşma diline yerleşmiş Arapça ve Farsça kelimeler ve bilimsel terimler dilden çıkarılmamalıdır.
* Türkçe dilbilgisi kurallarına uymalısınız.
* Diğer Türk lehçelerinden kelime almamalısınız.
Genk Kalemmler’de yayınlamaya başladığı öykülerinde Yeni Dil Hareketi’nin uygulamalı örneklerini vermeyi ve savaşlarla boğuşan Türk milletinin psikolojik ve toplumsal direncini artırmayı amaçlıyordu. Bu atmosferde ele aldığı eserlerinde toplumun sorunlarını ironi ve eleştiri ekseninde ele aldığı söylenebilir. Bu eleştirilerden en çok zarar görenler, yanlış anlaşılan Batılılaşmanın ürünü olan “aydın” tiplerdir.
Umar Saif al-Din, The New Language Essay adlı eserinde, millî edebiyatın millî dil kullanılarak ve hikâyelerinde açık bir dil kullanılarak şekillendirilebileceğini savunmuştur. Milli edebiyat sanatçıları hikâyelerinde genellikle sosyal temaları işlemişlerdir.
Ömer Seyfettin, dili sadeleştirmesi ve küçük hikâyelere hakim olması bakımından yeni Türk edebiyatında çok önemli bir yazardır.
İçindekiler
Ömer Seifeddin’in Türk Dili Üzerine Düşünceleri, Cenk Kalimler Dergesi
Bunlar, birçok sanatçının bu dergi etrafında bir araya gelmesiyle ortaya çıkan ilkelerdir. Ortaya çıkan temalar yeni fikirlerle desteklenmiş, derginin sayfalarında sunulan çalışmalar dilde köklü bir kırılmanın temellerini atmıştır.
Ömer Seyfüddîn’in “Yeni Bir Dil” adlı makalesinin yayımlanmasıyla kaleme alınan ve bu tarihten günümüze kadar kültürel hayatı derinden etkileyecek olan millî edebiyat dönemindeki dil esasları hakkında:
- Arapça ve Farsça gramer kullanılmamalıdır. Arapça ve Farsça kelimeler kökenlerine göre değil Türkçedeki kullanımlarına göre değerlendirilmelidir. Tüm Arapça ve Farsça kelimeler göz ardı edilemeyeceği için dilimize giren ve yayılan kelimeler
Yukarıdaki kriterler dahilinde kullanılmalı, bilimsel terim ve kavramlar içeren bazı kelimeler kullanılmaya devam edilmelidir.
- Yazılı ve sözlü dil birbirine yakınlaştırılmalıdır. Özellikle konuşma dilinde İstanbul lehçesi esas alınmalıdır. Yazı dilinde İstanbul Türkçesi esas alınmalıdır. Milli edebiyat akımının önemli bir ilkesi de dörtlüklerin şiirde biçim olarak kullanılması ve hece ölçüsünde nazım ölçüsünün kurulmasıdır.
“Milli Edebiyat Devri Ömer Seyfüddîn’in Oluşumu ve Özellikleri”